ලොව පුරා පැතිර යන විකෘති ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා A, H3N2 උප ශ්රේණියේ K, වෛරසයේ දරුණු උණ සමයක් පිළිබඳ කනස්සල්ලට හේතු වී තිබේ. අවධානය යොමු කළ යුතු රෝග ලක්ෂණ මෙන්න.
ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ තවමත් උණ සමය සම්පූර්ණයෙන් ආරම්භ වී නැත, නමුත් විදේශයන්හි දරුණු වසංගත ඇති කර ඇති වෛරසයේ විකෘති වික්රියාවක් ඉදිරි ශීත කාලය පිළිබඳ කනස්සල්ලට හේතු වී තිබේ.
එන්නත් වලින් ප්රතිශක්තියෙන් ගැලවීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කළ හැකි විකෘති ගණනාවක් හඳුනා ගැනීමෙන් පසු මෙම වසර මුලදී ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා A H3N2 හි නව අනුවාදයක් මතු වූ බව විශේෂඥයෝ පවසති.
"උප ශ්රේණියේ K" ලෙස හඳුන්වන විකෘති H3N2 වික්රියාව උතුරු අර්ධගෝලයේ රටවල් කිහිපයක වේගයෙන් පැතිර ගොස් ආධිපත්යය ලබා ඇත.
අසාමාන්ය ලෙස මුල් හා දරුණු උණ සමයක් අත්විඳීමෙන් පසු ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා වසංගතයක් ප්රකාශයට පත් කළ ජපානයේ ආසාදන වැඩිවීමක් ඇති කළ බව බෝවන රෝග සඳහා වූ ජාතික පදනමේ වෛද්ය අධ්යක්ෂ වෛද්ය රොබට් හොප්කින්ස් ජූනියර් TODAY.com වෙත පවසයි.
උප ශ්රේණියේ K වික්රියාව එක්සත් රාජධානිය පුරා ද පැතිර යමින් පවතින අතර, එහි අපේක්ෂා කළ කාලයට වඩා කලින් දරුණු ආසාදන රැල්ලක් දක්නට ලැබේ. BMJ ට අනුව, විකෘති වූ H3N2 වික්රියාව පැතිරීමත් සමඟ එක්සත් රාජධානිය එහි දරුණුතම ශීත කාලයකට මුහුණ දී සිටින බවට සෞඛ්ය නිලධාරීන් අනතුරු අඟවා ඇත.
මෑතකදී, එය කැනඩාවේ සංසරණය වෙමින් පවතින අතර, වත්මන් උණ එන්නතෙහි H3N2 සහ ලොව පුරා ප්රමුඛතම වික්රියාව බවට පත්වීමට පුරෝකථනය කර ඇති උප ශ්රේණියේ K අතර නොගැලපීමක් පිළිබඳව විද්යාඥයින් අනතුරු ඇඟවීමට පෙළඹී ඇත.
“නව විකෘති වික්රියාවක් ඇති බවත් H3N2 සාමාන්යයෙන් වඩාත් දරුණු රෝග ඇති කරන බවත් දැන ගැනීම කනස්සල්ලට කරුණකි,” හොප්කින්ස් පවසයි.
එක්සත් ජනපදයේ, උණ සමය සාමාන්යයෙන් දෙසැම්බර් සහ පෙබරවාරි අතර උච්චතම අවස්ථාවට පැමිණෙන අතර, එක්සත් ජනපද රෝග පාලන හා වැළැක්වීමේ මධ්යස්ථානවලට අනුව, ක්රියාකාරකම් මැයි මාසය දක්වා පැවතිය හැකිය.
එක්සත් ජනපදයේ H3N2 උප ශ්රේණියේ K අනාවරණය වී ඇත, නමුත් රජයේ වසා දැමීමේදී CDC විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද උණ දත්තවල අඩුපාඩුවක් නිසා සැබෑ කාලය තුළ සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ පැහැදිලි චිත්රයක් ලබා ගැනීම දුෂ්කර වී ඇති බව විශේෂඥයෝ පවසති.
H3N2 උප ශ්රේණියේ K වික්රියාව, නිරීක්ෂණය කළ යුතු රෝග ලක්ෂණ සහ මෙම උණ සමයේදී අපේක්ෂා කළ යුතු දේ මෙන්න.
නව විකෘති උණ වික්රියාව: H3N2 'උප ශ්රේණියේ K'
ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා වෛරසයේ වර්ග හතරක් ඇත (A, B, C සහ D) - CDC අනුව, ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා A සහ B සෑම ශීත කාලයකම මිනිසුන් තුළ සෘතුමය වසංගත ඇති කරයි.
එක්සත් ජනපදයේ සංසරණය වන ප්රමුඛ වික්රියා වන්නේ H1N1 සහ H3N2 (ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා A දෙකම) සහ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා B ය. මෙම වසරේ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා එන්නතෙහි ඇතුළත් කර ඇති වික්රියා තුන මේවා බව ජෝන්ස් හොප්කින්ස් බ්ලූම්බර්ග් මහජන සෞඛ්ය පාසලේ වෛරස් විද්යාඥ ඇන්ඩෲ පෙකොස්, පීඑච්ඩී, TODAY.COM වෙත පවසයි.
කෙසේ වෙතත්, උණ වේගයෙන් විකෘති වන බව පෙකොස් පවසයි, මෙම විකෘති වෛරසයට වාසියක් ලබා දිය හැකිය.
මෙම වසර මුලදී H3N2 කළේ මෙයයි. "H3N2 හි එක් ප්රබල වර්ගයක් මතු වූ අතර එය එන්නත ලබා දෙන ප්රතිශක්තිය මග හරින විකෘති ඇති බව පෙනේ," පෙකොස් පවසයි.
K H3N2 උප ශ්රේණියේ නව විකෘති හතක් ඇත.
විද්යාඥයින් මෙම වසරේ උණ එන්නතට ඇතුළත් කළ යුතු නිශ්චිත වික්රියා තෝරා ගැනීමෙන් පසුව, එය ජුනි මාසයේදී යුරෝපයේදී ප්රථම වරට අනාවරණය වූ බව හොප්කින්ස් පවසයි. "එන්නත් ප්රතිශක්තිය මෙම උප ශ්රේණියේ K H3N2 වෛරසය ද හඳුනා නොගනු ඇතැයි අපි සිතමු," පෙකොස් තවදුරටත් පවසයි.
විශේෂඥයින්ගේ කනස්සල්ලට කරුණ නම්, K H3N2 උප ශ්රේණියේ මතුවීම, මෙම වික්රියාව ප්රමුඛ වන රටවල් කිහිපයක - එනම් ජපානය සහ එක්සත් රාජධානියේ - මුල්, දරුණු උණ සෘතු සමඟ සමපාත වීමයි.
H3N2 සාමාන්යයෙන් සියලුම වයස් කාණ්ඩවල, නමුත් විශේෂයෙන් වැඩිහිටි සහ කුඩා දරුවන් අතර වඩාත් දරුණු ලෙස සැලකේ, පෙකොස් පවසයි. "H3N2 හි මුල් ක්රියාකාරකම් අප දකින විට, එය විශේෂයෙන් කනස්සල්ලට කරුණක් යැයි මම සිතමි," ඔහු තවදුරටත් පවසයි.
නව උණ වික්රියාව වඩාත් දරුණු උණ සමයක් සඳහා හේතු වේද?
එක්සත් ජනපදයේ උණ වසංගතය කෙසේ පැතිරෙයිද යන්න දැන ගැනීමට තවමත් කල් වැඩියි, නමුත් විශේෂඥයින් පවසන්නේ දත්තවල ප්රමාදය නිසා උණ ක්රියාකාරකම් නිරීක්ෂණය කිරීම දුෂ්කර වන බවයි. දින 44 ක රජයේ වසා දැමීමේදී, CDC විසින් කිසිදු නව ශ්වසන රෝග දත්තයක් ප්රකාශයට පත් නොකළේය.
පොලිසිය පවසන්නේ ඊයේ (22) පස්වරුවේ මෙම ඝාතනය සිදුව ඇති බවයි.
මෙලෙස ඝාතනය ලක්ව ඇත්තේ වයස අවුරුදු 55ක පොතුවිල්, හුලංනුගේ ප්රදේශයේ පදිංචිව සිටි කාන්තාවක්.
සිදුකරන ලද විමර්ශනයේදී අනාවරණය වී ඇත්තේ, පුද්ගලික ආරවුලක් මත මෙම අපරාධය සිදුකර ඇති බවයි.
අපරාධය සිදුකළ බව කියන වයස අවුරුදු 59ක වන සැකකරු අත්අඩංගුවට ගෙන තිබෙනවා.
මෘත ශරීරය හුලංනුගේ රෝහලේ මෘත ශරීරාගාරයේ තැන්පත් කර ඇති අතර, පොතුවිල් පොලිසිය වැඩිදුර විමර්ශන සිදුකරනු ලබනවා.
මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන් සමඟ සබඳතා ඇති බවට
චෝදනා එල්ල වී තිබෙන, නොරොච්චෝල පොලිස්
ස්ථානාධිපති රවී පද්මකුමාර ඇතුළුව
පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරු 25 කට
ස්ථානමාරුවීම්.
පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරු ඇතුළුව, පොලිස් පරීක්ෂක ශ්රේණියේ 25 දෙනෙකු සඳහා වහාම ක්රියාත්මක වන පරිදි ස්ථානමාරුවීම් ලබා දී තිබේ.
ජාතික පොලිස් කොමිසමේ අනුමැතිය මත, අද දින සිට බලපැවැත්වෙන පරිදි, පොලිස්පති වරයා විසින් මෙම ස්ථානමාරුවීම් ලබා දී ඇති බව පැවසේ.
ස්ථානමාරුවීම් ලැබූ පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරු අතර, මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කරුවන් සමඟ සබඳතා පවත්වා ඇති බවට චෝදනා එල්ල වී තිබෙන නොරොච්චෝලෙ පොලිස් ස්ථානයේ ස්ථානාධිපති රවී පද්කුමාර යන අයද සිටියි.
ඔහු, නොරොච්චෝල පොලිස් ස්ථානයේ සිට ගම්පහ පොලිස් කොට්ඨාශයට මාරුකර යවා තිබේ.
ඒ එම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් BBC මාධ්ය ආයතනය ජනාධිපතිවරයාගෙන් සමාව ද ඉල්ලා ඇති පසුබිමකයි.
එම සිදුවීමට අදාළව BBC මාධ්ය ආයතනයේ අධ්යක්ෂ ජනරාල් ටිම් ඩේවි සහ ප්රවෘත්ති අංශයේ ප්රධානී ලෙස කටයුතු කරන ඩෙබොරා ටර්නස් පසුගියදා ඉල්ලා අස්වී තිබුණා.
ඒ, අමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් පිළිබඳව නිර්මාණය කළ Trump: A Second Chance? යන වාර්තා චිත්රපටය සංස්කරණය කිරීමේදී නරඹන්නන් නොමග යැවූ බවට එල්ලවූ විවේචනවලින් පසුවයි.
පාසැල් අධ්යාපනය තුළ සමාජ මාධ්ය භාවිතය මඟින් සිසුන්ට, ගුරුවරුන්ට සහ දෙමාපියන්ට පහසුවෙන් ප්රයෝජනවත් තොරතුරු ලබා ගැනීමට සහ අනෙකුත් ඉගෙනුම් කණ්ඩායම් සමඟ සම්බන්ධ වීමට ද හැකි වේ.
Project Noah යනු දැනුමැති සහ පළපුරුදු ගෝලීය ප්රජාවක සහාය ඇති ව වනජීවී ඡායාරූපකරණය පිළිබඳ ව දරුවන්ට ඉගෙන ගත හැකි ඔන්ලයින් ප්රජාවකි. DiGii Social විසින් ආරක්ෂිත සමාජ ජාල වේදිකාවක් සපයන අතර, එමඟින් ආරක්ෂිත ඩිජිටල් ජීවිතයක් සඳහා දරුවන් දැනුවත් කිරීම සහ සූදානම් කිරීම සිදු වෙයි. උදාහරණයක් ලෙස, ඔවුහු මාර්ගගත ආරක්ෂාව (Online safety) සහ ඩිජිටල් පුරවැසිභාවය (Digital citizenship) පිළිබඳ ව පරිශීලකයන් දැනුවත් කරති.
Edublogs ගුරුවරුන්ට පන්තිකාමර කළමනාකරණය සඳහා සහාය වන අතර, එමඟින් සිසුන්ට පාඩම් සැපයීම සහ ඔවුන්ගේ අධ්යාපනික ප්රගතිය ප්රදර්ශනය කිරිම ද සිදු වේ.
තව ද, YouTube, Facebook සහ Instagram වෙබ් අඩවි මඟින් ගණිතය, විද්යාව, පරිසරය, ඉතිහාසය වැනි විෂයානුබද්ධ අධ්යාපනික තොරතුරු ලබා ගත හැකි ය. විශාල පරිශීලකයින් සංඛාවක් ඇති Ted-Ed (විවිධ විෂයන්), Khan Academy (විවිධ විෂයන්), Applied Science (විද්යාත්මක හා තාක්ෂණික යෙදීම්), SchiShow (විද්යාව), AsapSCIENCE (විද්යාව), National Geographic (භූගෝල විද්යාව), HowStuffWorks (විද්යාත්මක හා තාක්ෂණික යෙදීම් වැඩ කරන ආකාරය) සහ Crash Course (විවිධ විෂයන්) වැනි YouTube නාලිකා මෙයට උදාහරණ වේ. ශ්රී ලංකාවේ ශිෂ්යයින්ට DP Education වැනි YouTube නාලිකා තුළින් අධ්යාපනික වැඩසටහන් සිංහලෙන් ලබා ගත හැකි ය. තොරතුරු පහසුවෙන් මතක තබා ගැනීමට මේ අධ්යාපනික වීඩියෝ ශිෂ්යයින්ට බොහෝ සේ උපකාරී වේ. එසේ ම, බොහෝ ගුරුවරු YouTube හරහා තම පාඩම් සජීව ලෙස විකාශනය කරති. මේ වැඩසටහන් ඔස්සේ ශිෂ්යයින් හට අවශ්ය විෂය අනුව විවිධ දැනුම ලබා ගැනීමට, ප්රශ්නවලට ඉක්මන් පිළිතුරු ලබා ගැනීමට මෙන් ම විවිධ ඉගෙනුම් ක්රම හරහා ඉගෙන ගැනීමට ද ඉඩ සැලසේ.
WhatsApp වැනි සමාජ මාධ්ය මඟින් ගුරුවරු, ඔවුන්ගේ පන්තියට අදාළ නිබන්ධන සහ පැවරුම් පළ කර ගැටලුවලට විසදුම් සිසුන්ට ලබා දීම මේ වන විටත් ලංකාවේ බොහෝ පාසල්වල ක්රියාත්මක වේ. තව ද, සිසුන්ට කණ්ඩායම් ව්යාපෘති සහයෝගයෙන් එකමුතු ව කිරීමට, අදහස් හුවමාරු කර ගැනීමට සහ එකිනෙකාට සහාය දීමට ද මෙමඟින් හැකියාව ලැබේ.
සමාජ මාධ්ය නිසා විවිධ ක්ෂේත්රවල උගතුන් සහ සිසුන් අතර පරතරය අඩු වෙයි. LinkedIn සහ X වැනි සමාජ මාධ්ය වේදිකා හරහා සිසුන්ට ලොව පුරා සිටින වෘත්තිකයින්, පර්යේෂකයින් සහ අධ්යාපනඥයින් සමග සම්බන්ධ වීමට හැකි ය. විවිධ දෘෂ්ටිකෝණ සහ විශේෂඥතාවන් ඇති උගතුන්ට නිරාවරණය වීම මඟින් සිසුන්ට ඔවුන් අනුගමනය කිරිමට ආශාවක් ඇති වන අතර, විවිධ වෘත්තීය මාර්ග පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් ද ලැබේ.
කෙසේ වුවත් සමාජ මාධ්ය දෙපැත්ත කැපෙන කඩුවක් වැනි ය. අධ්යාපනය සඳහා සමාජ මාධ්ය ධනාත්මක ව භාවිතා කළ හැකි නමුත් එහි අන්තර්ගතය ජනනය කරනු ලබන්නේ පරිශීලකයන් විසිනි. ඒ නිසා ඇතැම් විට එම අන්තර්ගතය වලංගු නො වන මෙන්ම ව්යාජ හෝ අපවාදාත්මක විය හැකි ය. එබැවින් දෙමාපියන්, ගුරුවරුන් සහ වැඩිහිටියන්ගේ මඟ පෙන්වීම ඇති ව මේ වෙබ් අඩවි වෙත ප්රවේශ වීම වඩාත් සුදුසු ය. එමෙන් ම ඔබගේ ලිපිනය, දුරකථන අංකය, පාසල් විස්තර වැනි පෞද්ගලික තොරතුරු ප්රසිද්ධියේ බෙදා ගැනීමෙන් වැළකිය යුතු ය.
ඔබ, අධ්යාපනය සඳහා සමාජ මාධ්යයේ සහාය ලබා ගන්නේ නම් නිසි කාල කළමණාකරණයක් සහිත ව ඒවා පරිශීලනය කරන්න. නිකරුනේ සමාජ මාධ්ය භාවිතා කිරිමෙන් වළකින්න.
